Een meer sociaal Europees klimaatbeleid
Het EVV (Europees Vakverbond) en ABVV-FGTB (BBTK-SETCa) hebben bijzondere aandacht voor de strijd tegen de opwarming van de aarde en voor de bescherming van de biodiversiteit.
In juni 2021 keurde de Europese Raad de Europese klimaatwet goed. In deze wet zijn twee belangrijke doelstellingen verankerd:
- Tegen 2030 moet de CO2-uitsoot verminderd zijn met 55% ten opzichte van 1990;
- Tegen 2050 moet de Europese Unie klimaatneutraal zijn.
De deadline van 2030 is niet zo heel ver af. Op 14 juli 2021 stelde de Europese Commissie reeds een pakket aan maatregelen voor om deze doelstelling van vermindering van de uitstoot van broeikasgassen met 55% tegen dan te realiseren: het zogenaamde Fit for 55-package. In de komende maanden en jaren zal hierover onderhandeld worden tussen de Europese Commissie, het Europees Parlement en de nationale lidstaten.
Bij de talrijke maatregelen die worden voorgesteld, vinden we met name:
Een nieuw apart emissiehandelssysteem (ETS: Emission Trading Scheme) voor transport en (de verwarming van) gebouwen. Op die manier zullen de producenten van die sectoren een prijs moeten betalen per ton CO2-uitstoot. Het gevolg hiervan? De op fossiele brandstof gebaseerde verwarmingssystemen en transportmiddelen zullen duurder worden voor de gezinnen en de bedrijven.
Meer uitleg over dit in 2005 ingevoerde systeem kun je vinden via deze link.
Een Sociaal Klimaatfonds, deels bestaande uit de inkomsten van dit nieuwe ETS-systeem (25-50%), dat de lidstaten toelaat om de kwetsbare gezinnen en micro-ondernemingen te beschermen tegen prijsverhogingen (via compensaties, steun bij renovatie, goedkoper openbaar vervoer, …).
Op 8 en 9 december 2021 heeft het EVV twee documenten goedgekeurd ter aanvulling van het eerder ingenomen standpunt over het Fit for 55-package. kage.
In het eerste document wordt een juridisch kader geëist voor een rechtvaardige transitie ter aanvulling van het Fit for 55-package. De klimaatmaatregelen kunnen immers belangrijke (positieve en negatieve) gevolgen hebben voor de werknemers in verscheidene sectoren. Daarom wil het EVV met name dat:
- De gevolgen inzake tewerkstelling en de competenties die nodig zijn per land, gewest en sector zouden worden geïnventariseerd;
- Massaal veel openbare en private investeringen zouden worden gemobiliseerd voor de rechtvaardige transitie;
- De werknemers zouden het recht krijgen om te worden geïnformeerd over en geraadpleegd bij de ontwikkeling van de rechtvaardige transitieplannen;
- De landen zouden aan hun nationale energie- en klimaatplannen een strategie toevoegen voor een rechtvaardige transitie;
- De sociale bescherming en de openbare diensten zouden worden versterkt.
Hettweede documentgaat over het nieuwe ETS-systeem voor gebouwen en transport, alsook over het ermee verbonden Sociaal Klimaatfonds. Het EVV blijft gekant tegen het nieuwe ETS-systeem omdat aan dit systeem veel nadelen verbonden zijn (degressieve distributie-effecten, niet noodzakelijk doeltreffend om de uitstoot te verlagen…). Het EVV is daarentegen wél voor een Sociaal Klimaatfonds, want er moet in elk geval worden geïnvesteerd in duurzame huisvesting en mobiliteit, vooral wat de kwetsbare gezinnen betreft. Daarom stelt het EVV voor om zo’n Sociaal Klimaatfonds op te richten en om het te financieren met andere bronnen van inkomsten dan met de ETS-opbrengsten.
Indien de Europese beleidsmakers toch zouden opteren voor de ontwikkeling van voormeld nieuw ETS-systeem voor gebouwen en transport, dan wil het EVV een veel sterker Sociaal Klimaatfonds. Alle opbrengsten van het nieuwe ETS-systeem zouden dan naar dit Fonds moeten gaan (met ook andere bronnen van inkomsten), en er zou geld moeten zijn om de kwetsbare gezinnen te ondersteunen bij de overgang, en dit minstens drie jaar vooraleer het nieuwe ETS-systeem van start gaat. Daarnaast moeten de activiteiten die door het Sociaal Klimaatfonds zullen worden gefinancierd, komen bovenop wat de lidstaten vandaag reeds doen.
ABVV-FGTB (BBTK-SETCa) steunt de ambitie om een rechtvaardige transitie op alle niveaus te institutionaliseren en strijdt, net zoals het EVV, voor een Sociaal Klimaatfonds en tegen een nieuw ETS-systeem voor gebouwen en transport. We blijven erop hameren dat het klimaatbeleid moet gebeuren met een planning, met sterke openbare diensten, en met een industriële regulering en een industrieel beleid, eerder dan met onrechtvaardige en ondoeltreffende marktmechanismen.
| Een gezonde leefomgeving, opkomen voor de werknemers en sociale rechtvaardigheid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. |
De echte uitdaging ligt voor ABVV-FGTB (BBTK-SETCa) in het vinden van een evenwicht tussen milieubescherming en sociale rechtvaardigheid. Er moet immers voor gezorgd worden dat iedereen een toekomst heeft.
Als transities slecht worden aangepakt, zijn de werknemers daar de eerste slachtoffers van. Er bestaan duurzame oplossingen en het klimaatbeleid kan correcties aanbrengen en een nieuw economisch model uitbouwen.
Voor ABVV-FGTB (BBTK-SETCa) moet het roer worden omgegooid en moeten duurzame ketens met waardige jobs worden uitgewerkt die de uitstoot van broeikasgassen verminderen.
Welke zijn deze bronnen van duurzame tewerkstelling? Een sterkere rol voor de openbare diensten, een fiscaliteit waarbij kapitaal en vervuiling méér worden belast dan arbeid, het streven naar energie-efficiëntie, …
| ABVV-FGTB (BBTK-SETCa) is een progressieve vakbond met de ambitie en de wil om van economisch model te veranderen om een meer rechtvaardige en meer solidaire samenleving op te bouwen, door de strijd tegen ongelijkheid te combineren met milieubescherming. |
Ben je geen lid en wil je onze publicaties ontvangen, laat het ons dan weten door een e-mail te sturen naar feedback@redbel.be
Als één van je collega’s geïnteresseerd is in onze publicaties, aarzel dan niet om ze naar hen op te sturen.
Je vindt al onze artikelen op onze website www.redbel.be
